Wina z regionu Veneto
Veneto to region administracyjny w północno-wschodnich Włoszech, gdzie do niedawna powstawało najwięcej wina na całym Półwyspie Apenińskim. Od jakiegoś czasu jednak palmę pierwszeństwa jeśli chodzi o ilość wytwarzanego wina, dzierży Sycylia, której po piętach depcze zajmująca „obcas” włoskiego buta Apulia.
Wzgórza nieopodal Werony porastają winogrady dostarczające gron do wyrobu jednych z najsłynniejszych włoskich win z dużej rodziny valpolicella. Niestety pierwotnie wyznaczone granice apelacji swego czasu bardzo rozszerzono, tak że obecnie wiele pośledniej jakości valpolicelli powstaje z winogron uprawianych na płaskim, żyznym podłożu, co niespecjalnie korzystnie wpływa na wizerunek apelacji jako takiej.
Classico valpolicella
Na szczęście pozostał jeszcze obszar pierwotny, czyli classico, a wśród tak sygnowanych win można znaleźć prawdziwe perełki. Tyle że zwykła valpolicella nigdy nie jest mocarnym, esencjonalnym winem; raczej świeżym, zwiewnym i owocowym przeznaczonym do szybkiej konsumpcji. Tradycyjnie powstaje z odmian corvina, corvinone, rondinella i molinara, jednak z dodatku tej ostatniej obecnie właściwie już prawie zrezygnowano ze względu na wątpliwej jakości walory i tendencję do szybkiego utleniania się. Valpolicella Classico powstaje na terenie pięciu gmin (Sant’Ambrogio, Fumane, San Pietro in Cariano, Marano i Negrar) łącznie stanowiących niecałe 40 procent obszaru całej apelacji, której dwie pozostałe części to Valpantena i Valpolicella Oriental. Wino zrobione z dojrzalszych owoców, a co za tym idzie o wyższym poziomie alkoholu i dojrzewane przez rok w butelce nosi na etykiecie określenie superiore lub, jeśli pochodzi z obszaru pierwotnie wyznaczonego, classico superiore.
Lepiej zbudowane, bardziej aksamitne wina, o jeszcze wyższym poziomie alkoholu noszą miano valpolicelli ripasso, powstałej w wyniku maceracji lub, częściej, powtórnej fermentacji młodej valpolicelli z wytłokami pozostałymi po produkcji recioto i amarone, które to wina powstają z winogron podsuszanych. Ostatnie wino, czyli amarone (DOCG) jest winem, któremu całe Veneto obecnie zawdzięcza sławę. Wspaniałe, ciężkie, gęste i bardzo skoncentrowane, pełne aromatów dojrzałych owoców wzbogaconych o nuty porto, przypraw i migdałów, a także mocno alkoholowe (czasem i 16 procent) wino jest właściwie wytrawną wersją recioto, czyli taką, w której moszcz bardzo słodkich, podsuszanych winogron przefermentował prawie do samego końca. W przeciwieństwie do słodkiego recioto szczycącego się długą historią jest znane w zapisach co najmniej od IV wieku, amarone stanowi pieśń czasów nie tak dawno minionych – powstało w latach 30. ubiegłego wieku. Natomiast samo recioto jest winem słodkim powstałym z podsuszanych winogron tych samych odmian, co valpolicella. Jego białym odpowiednikiem w Veneto jest recioto di soave powstające za wschodnią granicą Valpolicelli, w rodzinie apelacji Soave. Tutaj sprawy mają się podobnie jak w przypadku win valpolicella, gdyż tylko część soave, i to mniejszą, wyrabia się na historycznym obszarze określanym mianem classico, a cała reszta ogromnej produkcji pochodzi z płaskich terenów i cieszy się bardzo umiarkowaną reputacją. Wszystkie soave powstają na bazie odmiany garganega, która musi stanowić minimum 70 procent całości. Jakość soave jest wielką loterią, jako że w tej wielkiej grupie znajdziemy zarówno bardzo dobre wina, jak i te z przysłowiowej najniższej półki. Tak jak w przypadku valpolicelli, najlepiej szukać win sygnowanych jako DOC Soave Classico lub DOCG Soave Classico Superiore czy DOCG Soave Colli Scaligeri Superiore. Tutejsze słodkie wino – recioto, podobnie jak recioto w Valpolicelli, ma apelację DOCG. Trudno ogarnąć wszystkie apelacje Veneto, bo region obfituje w nie jak mało który – 14 DOCG, 29 DOC i 10 IGT, czyli win regionalnych. Wśród mniej znanych warto zwrócić uwagę na bordoskie blendy z apelacji DOC Colli Euganei czy DOC Breganze. Ciekawe wina można też znaleźć wśród win regionalnych sygnowanych IGT Veneto. Mówiąc o winach Veneto, trzeba też wspomnieć o bardzo lekkich i rześkich czerwonych winach bardolino, powstających na płaskich terenach ciągnących się wzdłuż jeziora Garda, wśród których letnią porą chyba największe zainteresowanie odpoczywających nad jeziorem wczasowiczów wzbudza różowa jego wersja o nazwie bardolino chiaretto. Veneto jest także, a może przede wszystkim, domem najsłynniejszego włoskiego wina musującego o nazwie prosecco. Chociaż występuje także w wersji spokojnej, na arenie międzynarodowej znane jest niemal tylko jako wino mniej (frizzante) lub bardziej (spumante) musujące. Powstaje głównie metodą zbiornikową (tylko w niektórych przypadkach w apelacji DOCG Conegliano-Valdobiaddene robi się wina metodą wtórnej fermentacji w butelce) z odmiany o nazwie glera.Czytaj więcej
Valpolicella ripasso
Amarone
Słodkie wina recioto
Lżejsze wina z Veneto