Wina Pinot Noir

Pinot noir ma niezwykle dużo mutacji i pochodnych; tworzy wielką rodzinę pinotów. Naukowcy doszukali się ich ponad setkę, a wśród nich znajdziemy tak znane odmiany jak pinot gris, pinot blanc, pinot meunier czy chardonnay.

Historia pinot noir

Wielka kariera pinot noir rozpoczęła się w 1395 roku, kiedy to dekretem księcia Filipa Śmiałego winogrodnicy w Burgundii otrzymali zakaz sadzenia jakiejkolwiek innej odmiany poza pinot noir. Poddani nie do końca byli zadowoleni, gdy nakazano im uprawę mniej wydajnego i łatwo poddającego się chorobom szczepu. Książę jednak doskonale wiedział, co robi. Trudna uprawa dawała owszem, mniej wina, lecz za to w znacznie wyższej jakości. Już kolejne pokolenie winiarzy cieszyło się, robiąc i sprzedając jedne z najsłynniejszych i najdroższych win średniowiecznej Europy. Przez kolejne stulecia odmiana ta uprawiana była niemal wyłącznie w Burgundii i sąsiednich regionach. Dziś jest jedną z pięciu odmian, bez której nie wyobrażalibyśmy sobie francuskiego i światowego winiarstwa.

Burgundia sercem pinot noir

Pomimo coraz większej liczby nasadzeń pinot noir na świecie, nadal najważniejszym siedliskiem dla odmiany jest Burgundia, a konkretnie winnice Złotego Stoku (Côte-d'Or). Apelacje skupione wokół miast Beaune i Nuits-Saint-Georges, słynne są z najlepszych i najbardziej długowiecznych burgundów. Wymieniając zaledwie kilka najważniejszych parceli, należy wspomnieć o Clos Vougeot, Vosne-Romanée czy najsłynniejszej ze wszystkich działki Romanée-Conti.

Poza Francją coraz częściej możemy spotkać pinot noir w środkowej Europie, także w Polsce. Najwięcej nasadzeń znajdziemy w Niemczech, gdzie odmianę nazywa się spätburgunder. W Austrii i Szwajcarii pojawia się jako blauburgunder. Chętnie uprawiany jest na Węgrzech – szczególnie w Egerze, gdzie czasem nazywany jest nagyburgundi. Ciekawostką jest niezwykle duża liczba winnic obsadzonych pinot noir w Mołdawii. W XIX i XX wieku kraj nad Prutem i Dniestrem szczycił się drugim, po Francji, największym na świecie areałem upraw tej odmiany.

Typy win powstające z odmiany pinot noir

Wino Pinot noir jest jedną z trzech najważniejszych odmian dopuszczonych do produkcji szampanów, a wielu utytułowanych producentów (np. Champagne Philipponnat) swoje najważniejsze działki grands crus obsadza wyłącznie tą odmianą. Potem tworzy z ich owoców swe wyśmienite wina blancs de noirs. Jest też pinot noir stosowany w innych regionach, gdzie powstają wina musujące wytwarzane tradycyjną metodą.

W Nowym Świecie pojawił się już w XIX wieku, ale jego kariera znacznie przyśpieszyła po filmie Bezdroża, którego bohaterowie uznawali pinoty za jedyne warte zainteresowania wina. Dzisiaj faktycznie sporo win z tej odmiany znajdziemy w wielu apelacjach Kalifornii, także w Oregonie i Kolumbii Brytyjskiej. Na coraz ciekawsze pinoty natrafimy w Nowej Zelandii w regionach Martinborough, Waipara i Central Otago, a także w argentyńskiej części Patagonii. Stosunkowo dużo sadzi się go także w Afryce Południowej. Przy okazji tego ostatniego kraju należy pamiętać, że pinot noir skrzyżowany z cinsault stworzył narodową odmianę RPA, jaką jest pinotage.

Odmiana w kuchni

Owoce pinot noir charakteryzuje cienka skórka, a co za tym idzie, wina cechuje niska zawartość tanin i jasna barwa. W aromatach wyczujemy truskawki, maliny i wiśnie. W starszych, dojrzewających w beczkach winach, pojawią się nuty wanilii, także grzyby, przyprawy korzenne i suszone kwiaty hibiskusa. Niska zawartość tanin i jednocześnie stosunkowo wysoka kwasowość skłaniają do łączenia win pinot noir ze średnio ciężkimi mięsami. Najczęściej wśród potraw wymienia się pieczone kaczki, gęsi oraz dzikie ptactwo. Często podaje się je ze stekiem z tuńczyka lub grillowanym łososiem. Stare burgundy dobrze smakują też z pasztetami oraz średnio dojrzewającymi serami.