Wina australijskie
Mimo iż Australia jest relatywnie młodym krajem, tamtejszy sektor winiarski może pochwalić się fantastycznymi osiągnięciami, z których pierwsze miały miejsce ponad dwa wieki temu. Winorośl dotarła do Australii już z Pierwszą Flotą w roku 1788. Do połowy XIX wieku rozwinęły się obszary uprawy winorośli w stanie Wiktoria, Nowa Południowa Walia i Australia Południowa. Obecnie Australia plasuje się na szóstym miejscu wśród największych producentów wina na świecie, posiada 2468 winiarni i znajduje się wśród największych światowych eksporterów wina, zajmując piąte miejsce po Włoszech, Hiszpanii, Francji i Chile.
zarejestruj się i zamawiaj taniej
Można wyróżnić co najmniej kilka czynników stojących za sukcesem australijskich win. Jednym z nich na pewno jest ich odmianowy charakter (najczęściej powstają z jednego tylko szczepu winogron), co bardzo przejrzyście jest uwidocznione na etykiecie, drugim – soczysta owocowość i przystępność, trzecim – świetna relacja jakości do ceny, czwartym – znakomity marketing, piątym – przewidywalność, gdyż różnice między poszczególnymi rocznikami wciąż są w Australii niezbyt wielkie, a co za tym idzie słabo odzwierciedlane w winach. Dopiero z upływem czasu australijski biznes winiarski obrał trochę inną strategię i skupił się na promowaniu unikalnych win z charakterem najpełniej odzwierciedlających cechy poszczególnych siedlisk, których w Australii nie brakuje.
Wino australijskie - klasyfikacja
W Australii nie ma apelacji w pojęciu europejskim, wagę natomiast przywiązuje się do miejsca pochodzenia win. System Geographical Indications (GI) wprowadzono w 1993 roku, by chronić nazwy obszarów winiarskich kraju. W ramach tego systemu nie ma żadnych dyrektyw dotyczących sposobu uprawy winorośli, doboru odmian czy techniki produkcji. Jeśli na etykiecie znajduje się nazwa konkretnego obszaru (GI), wówczas musi z niego pochodzić 85 procent winogron wykorzystanych do produkcji tego wina.
Obowiązuje pewna hierarchia obszarów pochodzenia, począwszy od największych stref (zones), poprzez regiony (regions), a na najmniejszych podregionach (sub-regions) skończywszy. Strefy są największymi obszarami bez specjalnych atrybutów. Mogą być częścią jakiegoś stanu, na przykład Limestone Coast, całym stanem tak jak ma to miejsce w przypadku South Australia lub obejmować kilka stanów, tak jak South Eastern Australia, gdzie znajduje się 95 procent australijskich terenów uprawy winorośli. Regiony różnią się rozmiarami, ale zawsze są mniejsze od stref. Muszą się też wyróżniać określonymi cechami wśród sąsiednich terenów.
W obrębie regionów leżą subregiony; wyjątkowe miejsca o bardzo konkretnych przymiotach. Chociaż subregion zawsze jest częścią jednego konkretnego regionu, to niektóre regiony leżą na terenie kilku stref. I tak na przykład Coonawarra jest regionem w obrębie strefy Limestone Coast będącej w stanie South Australia, który z kolei jest w obrębie strefy South Eastern Australia.
Takie prawo daje producentom dużą możliwość wyboru w kwestii etykietowania i tworzenia blendów. Jeśli na etykiecie widnieje nazwa odmiany winogron lub rocznik, wówczas 85 procent wina australijskie w butelce musi być z tej konkretnej odmiany lub rocznika.
W miejscach uprawy winorośli w Australii panuje głównie klimat śródziemnomorski. Z wyjątkiem Tasmanii wszystkie inne tereny dysponują ciepłymi lub wręcz gorącymi warunkami. Wiele z nich leży w pobliżu Pacyfiku, Oceanu Indyjskiego albo rzeki Murray. W wielu miejscach esencjonalne jest nawadnianie. Brak wody stanowi wielki problem; woda jest limitowana, a w suchych rocznikach wręcz nieosiągalna. Coraz częściej poszukuje się chłodniejszych siedlisk i ostatnimi czasy nowe winnice pojawiają się w wyżej położonych lokalizacjach, a także na Tasmanii. Zdecydowana większość australijskich winogradów znajduje się na płaskich terenach lub łagodnych wzniesieniach, co umożliwia wykorzystanie maszyn. Winorośl uprawia się na rozmaitym podłożu, począwszy od piaszczystego poprzez iły i gleby gliniaste, a na żwirowych i aluwialnych piaskach skończywszy. Winobranie odbywa się zazwyczaj od lutego do początków kwietnia, ale zdarza się, że czasami zaczyna się już w połowie stycznia, a w chłodniejszych regionach kończy w maju. Wśród win pochodzących z Południowo-Wschodniej Australii (gdzie powstaje ich najwięcej) są minimalne różnice pomiędzy poszczególnymi rocznikami, gdyż jest to olbrzymi obszar, w ramach którego można kupażować wina. Jednak w przypadku niektórych mniejszych regionów różnice między rocznikami mogą być znaczne. Szacuje się, że w Australii uprawia się około 90 różnych odmian winorośli. Obecnie winogrady zajmują niemal 150 tysięcy hektarów, z których 30 procent obsadzone jest flagową ciemną odmianą kraju, którą jest shiraz, a 16 procent flagową białą – chardonnay. Pozostałymi najważniejszymi odmianami są cabernet sauvignon, merlot, pinot noir, petit verdot i grenache wśród czerwonych i sémillon, sultana (na rodzynki), sauvignon blanc, riesling i verdelho wśród białych. 57 procent powstających w Australii win stanowią wina czerwone. Najważniejsze wina, najsilniej utożsamiane z Australią, powstają z odmiany shiraz. Mogą mieć one rozmaite oblicza; w gorących regionach takich jak doliny Barossa czy Hunter robi się bardzo esencjonalne, mocno zbudowane wina o wyrazistym owocu przemieszanym z nutami przypraw i skóry. Zdecydowanie subtelniejsze i bardziej eleganckie powstają w trochę chłodniejszych siedliskach takich jak Margaret River, Western Victoria czy Central Ranges Zone w Nowej Południowej Walii. Oprócz odmianowych shirazów powodzeniem cieszą się jego mieszanki z cabernetem sauvignon, do których wnosi miękkość, a także, wzorem Côte-Rôtie, z viognierem. W kontekście win białych najważniejszą odmianą jest chardonnay uprawiane w wielu regionach kraju. Powstają z niego wina w najrozmaitszych stylach. Jakiś czas temu większość tych win była poddawana dojrzewaniu w beczkach, ale obecnie zazwyczaj mamy do czynienia z winami niemającymi styczności z dębem. Bardzo często zestawia się też chardonnay z sémillon wznoszącym do blendu nuty ziołowe i rześką kwasowość. W Australii wytyczono 28 stref winiarskich (zones), 65 regionów (regions) i 14 podregionów (sub-regions). Największą strefą winiarską Australii jest South Eastern Australia obejmująca zasięgiem całą Nową Południową Walię, stan Wiktoria i Tasmanię, a także tereny uprawy winorośli w Queensland i South Australia. Inne ważne strefy to Barossa Zone ze swoimi regionami, a wśród nich słynnymi Barossa Valley i Eden Valley, Mount Lofty Range Zone z regionami Adelaide Hills i Clare Valley, Fleurieu Zone z regionami McLaren Vale i Langhorne Creek, Limestone Coast Zone z regionem Coonawarra, Port Phillip Zone z regionami Yarra Valley i Mornington Peninsula, Hunter Valley Zone czy South West Australia Zone ze słynnym regionem Margaret River.Czytaj więcej
Warunki uprawy winorośli
Najważniejsze odmiany winorośli w Australii
Obszary uprawy winorośli w Australii