Wina niemieckie
Niemcy to jeden z najważniejszych winiarskich krajów świata, plasujący się wśród czołowych producentów wina. Najbardziej znany jest ze swych znakomitych rieslingów, powstających w nieprawdopodobnej urody winnicach nad Mozelą. Ostatnimi czasy jednak Niemcy z powodzeniem udowadniają wszem i wobec, że mają coraz więcej do zaoferowania także w kategorii win czerwonych, wśród których na plan pierwszy wysuwają się znakomite spätburgundery powstające głównie na południu – w Badenii i Palatynacie.
zarejestruj się i zamawiaj taniej
Kraj ten, może tylko z pominięciem okresu lat 70. i 80. ubiegłego wieku, może poszczycić się także imponującymi tradycjami winiarskimi. Pierwsze najlepsze winnice na terenie dzisiejszych Niemiec zostały założone przez Rzymian nad Mozelą, a do III wieku przed Chrystusem uprawa winorośli z powodzeniem rozprzestrzeniła się na pobliskie doliny położone głównie nad mozelskimi dopływami. W średniowieczu uprawą winorośli i wyrobem wina zajęli się cystersi i benedyktyni. Dwie najsłynniejsze winiarnie w Rheingau z powodzeniem produkujące wina niemieckie od mniej więcej 900 lat – Schloss Johannisberg i Kloster Eberbach – rozpoczęły swą działalność jako winiarnie przyklasztorne.
Najważniejsza dla niemieckiego winiarstwa odmiana riesling pojawiła się w dokumentach Rheingau w roku 1435, by wkrótce zadomowić się także nad Mozelą. W wieku XVIII zaczęto robić w Niemczech wina botrytyzowane, a w XIX stuleciu wina reńskie osiągały już zawrotne ceny, bijąc na głowę nawet te z najznamienitszych posiadłości w Bordeaux. Wraz z nastaniem nowego wieku winiarstwo niemieckie jednak poszło niewłaściwą drogą, koncentrując się głównie na ilości kosztem jakości produkowanych win.
Czytaj więcej
Na szczęście najważniejsi niemieccy producenci nie dopuścili do upadku tego tak mocno zakorzenionego w kraju biznesu ustanawiając w 1910 roku stowarzyszenie VDP jako związek czterech organizacji połączonych ideą wytwarzania win nieszaptalizowanych i niedosładzanych. Jednak zasadniczym celem istnienia związku stało się organizowanie wspólnych aukcji winnych, co w czasach, gdy nie było możliwości pozaaukcyjnego handlu winem, ogromnie ułatwiało pracę miejscowym i międzynarodowym handlarzom. Potem niestety nastały w winiarstwie niemieckim lata 70. a wraz z nimi z lekka absurdalne przepisy. Zaczęto wówczas koncentrować się na stopniu słodyczy win. Zadecydowano, że wybitne niemieckie wino to takie, które ma najwięcej cukru potencjalnego (czyli najwyższą wagę moszczu). W roku 1971 wprowadzono z przytupem nowe prawo winiarskie Niemiec. Zadecydowano wówczas, że najwyższą cenę i najwyższą jakość osiągać mają w Niemczech wina najsłodsze. Zasadę tę ujęto w kilku znanych wyróżnikach, czyli predykatach wina jakościowego, odróżniając od win jakościowych bez predykatu te określano jako Kabinett, Spätlese, Auslese, Beerenauslese i Trockenbeerenauslese. Dodatkowo 34 tysiące pojedynczych parceli o tradycyjnych historycznych nazwach przekształcono w nieco ponad 3 tysiące Einzellagen i Grosslagen łącząc ze sobą kilkanaście dawnych crus, a potem nadając temu zlepkowi nazwę najsłynniejszej z nich. Tym samym wybitne siedliska w ciągu zaledwie jednego roku rozrosły się do gigantycznych rozmiarów – niektóre niemieckie Lagen mają nawet po 600 hektarów!
Wino niemieckie - sytuacja
W takiej sytuacji począwszy od lat 80. ubiegłego wieku, spora część niemieckich wytwórców zaczęła poszukiwać drogi, by przynajmniej część negatywnych skutków ustawy winiarskiej zniwelować. Zarzewiem nowego stała się stara i prężna organizacja znana pod nazwą Verband Deutscher der Prädikats-und Qualitätsweingüter, czyli wspomniana już VDP. To jej członkowie rozpoczęli żmudną rekonstrukcję dawnych wielkich siedlisk, a w roku 2001 wprowadzili dla win z najlepszych siedlisk (Ersten Lagen) określenie Grosses Gewächs (GG), odpowiadające francuskiemu grand cru. Jednak dopiero po upływie kolejnych 12 lat opracowano i uzgodniono z przedstawicielami wszystkich niemieckich regionów nowy system apelacyjny obowiązujący 197 winiarzy zrzeszonych w VDP. Jest on właściwie kopią systemu burgundzkiego: wyróżnia wina regionalne (VDP.GUTSWEIN), gminne (VDP.ORTSWEIN), premier cru (VDP.ERSTE LAGE), oraz grand cru (VDP.GROSSE LAGE), nie rezygnując z dotychczasowej piramidy predykatów.
Obecnie Niemcy znajdują się w pierwszej dziesiątce największych producentów wina na świecie. Ponad 60 procent powstających w Niemczech win stanowią wina białe; te z najlepszych siedlisk i od najlepszych producentów bezsprzecznie plasują się w ścisłej światowej czołówce. Coraz większą popularnością cieszą się także wina czerwone, głównie z odmiany pinot noit (spätburgunder) i, pod względem wzrastającego areału upraw, ze szczepu dornfelder.
Regiony winiarskie Niemiec
Regiony winiarskie koncentrują się głównie na południu kraju, gdzie panuje łagodniejszy klimat. Umiarkowane temperatury w lecie sprawiają, że wina niemieckie przeważnie mają relatywnie niski poziom alkoholu, a różnorodność gleb i siedlisk pozwoliła na wyodrębnienie 13 regionów. Są to: Ahr, Baden, Franken, Hessische Bergstrasse, Mittelrhein, Mosel, Nahe, Pfalz, Rheingau, Rheinhessen, Saale-Unstrut, Sachsen i Württemberg.