Wina Pinotage

Na początku czekiwano, że będą z pinotage powstawać najwspanialsze wina kraju. Do dziś trwają dyskusje, czy spełnił pokładane w nim nadzieje. Na pewno jest w pełni narodową odmianą południowo-afrykańską powstałą na terytorium RPA, a nie sprowadzoną z Europy, jak miało to miejsce w przypadku innych emblematycznych odmian krajów winiarskich Nowego Świata.

Pinotage powstał w wyniku dość karkołomnego przedsięwzięcia, mianowicie skrzyżowania eleganckiego i zimnolubnego pinot noir’a z bardzo ciepłolubnym i plennym cinsault zwanym hermitage. Dokonał tego naukowiec Abraham Perold w 1925 roku. Najprawdopodobniej przyświecała mu idea otrzymania winorośli dającej wina tak smakowite jak te powstające z pinot noir, ale rosnącej równie bezproblemowo jak cinsault. W efekcie swych działań dość nieoczekiwanie otrzymał odmianę o bardzo ciemnych, niemal czarnych gronach. Powstające z nich wina także były intrygujące; intensywnie wybarwione, dosyć mocno zbudowane i wyraźnie taniczne. Pinotage okazał się być bardzo plennym szczepem i w pewnym sensie cecha ta stała się przyczyną jego późniejszej złej reputacji. Winiarze bowiem zaczęli robić z tej odmiany ogromne ilości niskiej jakości wina. Dla zmyłki wcale nieźle się ono prezentowało za sprawą swej intensywnej, ciemnej barwy, bynajmniej nie wyglądając na byle jakiego „cienkusza”, którym w istocie było. Sytuacja tak wyglądała jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku, ale już w połowie lat 90. zaczęła ulegać zmianie. Dla pinotage’a nastała nowa era, pojawiły się nowe nasadzenia. Od 1997 roku organizowany jest konkurs mający na celu wyłonienie najlepszych win z tej odmiany. Kiedy zaczęto właściwie z nią postępować, to i rezultaty były zadowalające.

Cechy odmiany pinotage

Pinotage okazał się być odmianą kapryśną i potrafi sprawiać kłopoty zarówno w winnicy, jak i podczas winifikacji, zupełnie tak jak swój rodzic pinot noir. Najlepsze owoce daje prowadzony „na głowę”, czyli w formie pojedynczych krzewów, tak jak robi się to w południowej Francji – domu cinsault. Pinotage lubi stanowiska nasłonecznione, ale nie może zbyt mocno przygrzewać pod koniec okresu dojrzewania, bo wtedy winogrona rozwijają nieprzyjemne nuty acetonowe lub przypalonej gumy. Bardzo trzeba też uważać podczas przetwarzania gron; najmniejsze uchybienie zaowocuje nieprzyjemnym zapachem acetonu. Biorąc powyższe pod uwagę, nie dziwi, że postępując byle jak z odmianą wymagającą tak wiele uwagi, otrzymywano wina, oględnie rzecz ujmując, niezadowalające.

Tymczasem okazało się, że właściwie traktowany, pinotage potrafi odwzajemnić się olbrzymią uniwersalnością. Można z niego zrobić z równym powodzeniem doskonałe różowe wino musujące, świeże, o średniej budowie wino czerwone lub dojrzałe, pełne, doskonale się starzejące wino w typie dobrego pinot noir. Okazuje się, że niektóre pinotage naprawdę dobrze się starzeją; pozostają eleganckie, nie tracą struktury. Najlepsze przykłady roztaczają skoncentrowane aromaty czerwonych i czarnych owoców, czerwonej papryki, lukrecji i tytoniu. W ustach są przepięknie złożone, o wyraźnych, ale przyjemnie miękkich i słodkich taninach.

Wina z pinotage’a świetnie sprawdzają się też w kupażach; najczęściej zestawia się go z cabernet sauvignon i shirazem. Najlepsze przykłady takich win znajdziemy w Stellenbosch.

Geografia uprawy

Poza republiką Południowej Afryki niewiele jest upraw tej odmiany na świecie, chociaż powoli zaczyna cieszyć się coraz większym zainteresowaniem. Obecnie można spotkać jej nasadzenia w Nowej Zelandii na Wyspie Północnej, w Kalifornii oraz Izraelu.

Połączenia kulinarne

Z pinotage’a można zrobić bardzo różne wina, zatem i zastosowanie kulinarne może być rozmaite. Lekkie wina znakomicie smakują podane z wędlinami, w szczególności z wiejskimi pasztetami, a także z pizzą pepperoni, lasagne czy zapiekanym bakłażanem z papryką i czosnkiem. Lepiej zbudowane wina dobrze współgrają z daniami meksykańskimi w stylu chilli con carne czy pikantnym hinduskim curry, a także z marynowaną jagnięciną z grilla. Dobrze wypada także połączenie z serami pleśniowymi podawanymi z figami oraz z czekoladowym sufletem.