Wino koszerne - co to oznacza?
Korzeni koszerności napojów alkoholowych należy szukać jeszcze w czasach biblijnych, gdzie przepisy dotyczące żywności miały na celu oddzielenie Izraelitów od innych narodów i pomóc w utrzymaniu ich tożsamość religijną. Wino, jako napój o szczególnym znaczeniu w obrzędach religijnych i w ówczesnym życiu społecznym, było jednym z pierwszych produktów, które podlegały tym przepisom.
Wraz z upływem czasu zasady koszerności stawały się coraz bardziej szczegółowe i obejmowały także inne rodzaje napojów alkoholowych poza winem. Dla Żydów przestrzeganie tych zasad jest wyrazem wiary, przynależności do wspólnoty religijnej i sposobem na utrzymanie czystości rytualnej.
Z tego względu jeszcze do niedawna w poszukiwaniu win koszernych sięgano głównie po wina izraelskie. Obecnie znaczna część win koszernych pochodzi z Francji, Włoch, Nowej Zelandii i USA.
Zasady koszerności dla wina i innych alkoholi
Podstawowe zasady koszerności, których należy przestrzegać w przypadku win koszernych są podobne do tych obowiązujących dla innych produktów spożywczych:
- Produkcja przez Żydów: proces produkcji musi być przeprowadzany przez Żydów, którzy przestrzegają zasad koszerności.
- Używanie oddzielnych narzędzi i sprzętu: wszystkie narzędzia i urządzenia używane do produkcji alkoholi koszernych muszą być przeznaczone tylko i wyłącznie do tego celu.
- Brak produktów pochodzenia zwierzęcego: w procesie produkcji nie mogą być wykorzystane żadne produkty pochodzenia zwierzęcego.
- Błogosławieństwo nad produktem: po zakończeniu produkcji nad alkoholem wypowiadane jest specjalne błogosławieństwo.
W przypadku mocnego alkoholu, takiego jak wódka, dodatkowe zasady mogą dotyczyć składników użytych do ich produkcji. Przykładowo, jeśli do produkcji użyto zboża, to zboże to musi być koszerne.
Jak koszerność wpływa na smak i jakość?
Ogólnie rzecz biorąc, koszerność nie ma wpływu na smak i jakość alkoholu. Oczywiście, wybór składników o wysokiej jakości i zastosowanie tradycyjnych metod produkcji mogą przyczynić się do powstania wyjątkowego produktu. Są to jednak czynniki związane z ogólną jakością, a nie z koszernością.
Z drugiej strony warto mieć świadomość, że pewne ograniczenia związane z zapewnieniem koszerności, mogą wpłynąć na cechy produktu. Wykluczenie produktów pochodzenia zwierzęcego ogranicza liczbę dostępnych substancji klarujących, co w niektórych przypadkach może mieć wpływ na wygląd alkoholu. Wielu producentów alkoholi koszernych stawia na naturalne metody produkcji, co może przekładać się na bardziej autentyczny smak.
Jak koszerność wpływa na cenę?
Wina koszerne (czy koszerne mocne alkohole) często są droższe niż ich niekoszerne odpowiedniki. Wynika to z kilku czynników, które przedstawiamy poniżej:
Mniejsza skala produkcji: produkcja win koszernych jest prowadzona najczęściej na mniejszą skalę, co ma związek ze wzrostem kosztów produkcji.
Dodatkowe certyfikaty: aby uzyskać certyfikat koszerności, producenci muszą spełnić szczegółowe wymagania i ponieść dodatkowe koszty.
Niszowy rynek: wina koszerne trafiają do odbiorców na niszowych rynkach, co może przełożyć się na wyższą cenę.
Kto wybiera koszerne wina i alkohole?
Koszerne wina i alkohole są wybierane przez przede wszystkim przez wyznawców judaizmu, dla których przestrzeganie zasad koszerności jest jedną z ważniejszych zasad w wierze. Również często po tę kategorię alkoholi sięgają osoby, ceniące wysoką jakość oraz produkty wytwarzane tradycyjnymi metodami. Nie bez znaczenia jest też czynnik zwykłej ludzkiej ciekawości - konsumenci, lubiący poznawać inne kultury poprzez kuchnię, będą chętnie sięgać po wina koszerne.
Certyfikaty koszerności
Certyfikacja koszerności to proces, który potwierdza, że dany produkt, został wyprodukowany zgodnie z żydowskimi zasadami kaszrutu (prawami żywieniowymi). Jest to niezwykle istotne dla konsumentów, którzy chcą mieć pewność, że spożywany przez nich produkt jest koszerny. Istnieje wiele organizacji na całym świecie, które zajmują się certyfikacją produktów koszernych. Każda z nich może mieć nieco inne standardy i procedury, ale wszystkie mają na celu zapewnienie, że produkt spełnia wymagania koszerności.
Najbardziej znane certyfikaty to:
Certyfikat rabina: najbardziej tradycyjna forma certyfikacji, gdzie lokalny rabin nadzoruje cały proces produkcji i wydaje certyfikat.
Certyfikaty organizacji koszerności: większe organizacje koszerności, takie jak np. Union of Orthodox Jewish Congregations of America (OU) czy Badatz, posiadają swoje własne systemy certyfikacji i wydają certyfikaty na produkty spełniające ich standardy.
Aby uzyskać certyfikat koszerności, producent musi wykonać odpowiednie kroki. Po skontaktowaniu się z organizacją certyfikującą przeprowadzany jest audyt zakładu a następnie wdrażane procedury, mające zapewnić koszerność. Konieczny jest również stały nadzór i regularna kontrola, aby potwierdzić, że producent stale utrzymuje standardy jakościowe.
Dlaczego certyfikacja jest ważna? Stanowi ona gwarancję jakości produktu i potwierdzenie, że został wyprodukowany zgodnie z rygorystycznymi standardami. Dla konsumentów, będących wyznawcami judaizmu, certyfikat jest potwierdzeniem, że produkt jest odpowiedni do spożycia zgodnie z zasadami ich religii. Co więcej, produkty z certyfikatem koszerności mają także szerszy dostęp do różnych rynków, ponieważ mogą być sprzedawane w sklepach żydowskich i innych miejscach, gdzie klienci poszukują produktów koszernych.
Wina izraelskie
Początkowo koszerne wina z Izraela kojarzone były z tanimi, słodkimi i nie wyszukanymi napojami, które służyły pobożnym Żydom do spełniania obowiązków religijnych. Powstawały z odmian takich jak carignan, grenache czy alicante - te odmiany zastąpiły występujące wcześniej powszechnie odmiany bordoskie. Sytuacja zaczęła ulegać zmianie wraz z powstaniem w 1983 roku winiarni Golan Heights Winery. To właśnie pod tą marką zaczęły powstawać wysokiej jakości wina koszerne, które zainicjowały zmiany obrazu winiarstwa w Izraelu. Golan Heights Winery produkuje wina głównie w obrębie Wzgórz Golan - jest to część Galilei, która jest jednym z pięciu głównych regionów winiarskich Izraela. Wina od tego producenta regularnie otrzymują wysokie oceny na międzynarodowych konkursach winiarskich oraz są doceniane przez światowej sławy krytyków i znawców wina.