Wina z Austrii

Obecnie wina austriackie praktycznie na całym świecie cieszą się uznaniem tak ekspertów winiarskich, jak i zwykłych konsumentów. Postrzegane są w kategorii win rzemieślniczych, ściśle związanych z poszczególnymi siedliskami determinującymi ich cechy charakterystyczne.

Dla uprawy winorośli olbrzymie znaczenie ma położenie geograficzne tego niewielkiego kraju stanowiące istotny czynnik wpływający na niekwestionowaną wysoką jakość austriackich win.

Chociaż Austria leży na tej samej szerokości geograficznej co Burgundia, umiejscowiona jest zdecydowanie bardziej w centrum Europy, w strefie przejściowej pomiędzy łagodnym i wilgotnym klimatem atlantyckim i kontynentalnym panońskim, o znacznie większych wahaniach temperatur. Ciepła, słoneczna pogoda w lecie w połączeniu z chłodnymi nocami charakterystycznymi dla pory jesiennej pozwalają winogronom zachować świeżość i rozwinąć pełnię aromatów, które to cechy wespół z dobrą strukturą można potem odnaleźć w austriackich winach. Są one na swój sposób szczególne; stanowią wyjątkowe połączenie niekwestionowanej świeżości z niebywałą koncentracją, zachwycają krągłością, a równocześnie nie sposób odmówić im delikatności i elegancji.

Austriackie regiony uprawy winorośli zajmujące w sumie obszar 46 515 hektarów zachwycają malowniczymi krajobrazami. Tak się też składa, że najpiękniejsze okręgi takie jak Wachau w Dolnej Austrii czy wyjątkowej urody Styria słyną także z najlepszych, cieszących się zasłużonym prestiżem win. Pod wieloma względami, także pod kątem winiarskim, fascynuje Wiedeń – jedyna na świecie stolica, na której terytorium uprawia się winorośl, posiadająca przy tym status osobnego regionu winiarskiego.

Czytaj więcej

Austriackie regiony winiarskie

Poszczególne regiony winiarskie Austrii, których jest pięć (Niederösterreich – Dolna Austria, Burgenland, Steiermark – Styria, Wiedeń i Obszar Winiarski Bergland), a także wydzielone wewnątrz niektórych okręgi zdecydowanie się od siebie różnią, tak samo jak powstające na ich obszarach wina. Poza odmiennością klimatyczną, kluczowym czynnikiem odróżniającym poszczególne siedliska od siebie jest podłoże; kamienne tarasy z mikowo-łupkowymi glebami i lessowe połacie w Dolnej Austrii, wapienne gleby w północnym Burgenlandzie i Styrii czy wulkaniczne w Kamptal, a także w Styrii. Ta różnorodność sprawia, że chociaż Austria, w skali światowej, jest niewielkim krajem winiarskim, oferuje szeroki wybór interesujących, wysokiej jakości, często fascynująco odmiennych win, ale zawsze zachwycających mistrzowskim połączeniem świeżości z dojrzałością.

W Austrii z powodzeniem dojrzewają międzynarodowe odmiany winorośli takie jak riesling, sauvignon blanc, gelber muskateller (muscat blanc à petits grains), weissburgunder (pinot blanc), chardonnay, pinot noir, merlot i cabernet dając wina w pełni odzwierciedlające charakterystykę regionów swego pochodzenia.

W ostatnich latach coraz większą wagę przywiązuje się także do starych, tradycyjnych austriackich odmian winorośli, wśród których na gwiazdę pierwszej wielkości wyrósł grüner veltliner. Od dawna powstające z niego doskonałe białe wina plasują się w ścisłej światowej czołówce, czego rezultatem jest nieustająco zwiększający się areał uprawy tej odmiany, także i poza Austrią. Eksperci winiarscy z ekscytacją odkrywają też w Austrii inne, niekoniecznie powszechnie znane odmiany, takie jak zierfandler, rotgipfler, roter veltliner, neuburger, a także czerwone wina powstające ze szczepów zweigelt, blaufränkisch i sankt laurent. Austria, a w szczególności Wiedeń, praktycznie od zawsze kojarzony jest z jedynym w swoim rodzaju białym winem o nazwie gemischter satz, w Styrii zaś powstają wybitnie terytorialne specjały, wśród których najbardziej znany jest obdarzony wybujałą kwasowością różowy schilcher z rdzennej styryjskiej odmiany blauer wildbacher. Na szczególne miejsce wśród austriackich win zasługują też światowej klasy słodkie welschrieslingi znad Jeziora Nezyderskiego.

Austria jest jednym z krajów przodujących w uprawach organicznych; obecnie 23 procent wszystkich terenów rolniczych i 15 procent winnic jest zarządzanych zgodnie z wytycznymi organicznego rolnictwa.

Austriackie wina o dobrej strukturze i charakterystycznej świeżości doskonale komponują się z szeroką gamą potraw, począwszy od tych królujących na stołach Europy Środkowej, poprzez lekkie dania kuchni śródziemnomorskiej, a na przysmakach azjatyckich skończywszy. Jednym słowem wina austriackie z równym powodzeniem odnajdą się w towarzystwie wiener schnitzla jak i sushi.

Austriackie prawo winiarskie

Austriackie prawo winiarskie bazuje na legislacji europejskiej, jakkolwiek do pewnego stopnia Austria zachowała swoją autonomię i tradycyjny system klasyfikujący wina na podstawie zawartości cukru w moszczu (Prädikatswein). Nowy system, inspirowany tym istniejącym w innych krajach europejskich, wprowadzono w 2001 roku. Pojawiła się wówczas nowa jednostka apelacyjna Districtus Austriae Controllatus, w skrócie DAC, na wzór obowiązujących w innych krajach skrótów takich jak DOP we Włoszech, DO w Hiszpanii czy AOP we Francji. Określenie DAC umieszcza się po nazwie okręgu (np. Wachau DAC). W praktyce stary i nowy system klasyfikacyjny wzajemnie się przenikają i uzupełniają.
Wina austriackie dzielimy na dwie główne grupy; wina z oznaczonym miejscem pochodzenia (Qualitätswein i Landwein) oraz na wina bez wskazania miejsca pochodzenia, obecnie określane mianem Wein ewentualnie österreichischer Wein (do 2009 roku w użyciu był termin wina stołowe).

Wina o oznaczonym miejscu pochodzenia dzielą się na:

1) Wina o chronionym oznaczeniu geograficznym określane jako Landwein; 100 procent winogron użytych do produkcji takich win musi pochodzić z jednego z wytyczonych obszarów uprawy winorośli takich jak Weinland, Steierland lub Bergland.

2) Wina o chronionej nazwie pochodzenia – do tej grupy należą Qualitätswein (wina jakościowe), wśród których wyróżnia się wina Kabinett, Qualitätswein DAC oraz wina Prädikatswein z wyróżnikami Spätlese, Auslese, Strohwein, Eiswein, Beerenauslese (BA), Ausbruch i Trockenbeerenauslese (TBA).

Winogrona na wina jakościowe o ściśle określonym pochodzeniu (DAC) muszą być uprawiane w jednym z austriackich okręgów winiarskich takich jak na przykład Wachau czy Thermenregion. Tak sygnowane wina mają być tymi najbardziej charakterystycznymi dla poszczególnych okręgów i wytwarzane z najbardziej rozpowszechnionych na danym obszarze odmian. Etykieta wina jakościowego musi zawierać następujące informacje: miejsce pochodzenia winogron, nazwę odmiany, rocznik, oznaczenie jakości, poziom alkoholu, informację dotyczącą poziomu cukru resztkowego (na przykład określenie wytrawne, itp.), jak również kod partii wina, a także nazwę producenta.