Vermentino

Odmiana występuje pod różnymi nazwami; jako pigato w Ligurii, favorita w Piemoncie, rolle w Prowansji. Co prawda od dawien dawna trwają spory, czy powyższe nazwy stanowią synonimy vermentino, czy są to różne szczepy, ale jakby nie było to wina vermentino, pigato, favorita i rolle mają wiele cech wspólnych. Należą do nich przyjemnie odświeżająca kwasowość i aromaty brzoskwiń, skórki cytrynowej, suszonych ziół i powiew słonej mineralności.

Wokół odmiany vermentino od lat toczą się akademickie dyskusje, bowiem niepewne jest jej pochodzenie, tak pod względem genetycznym jak i geograficznym. Jedni specjaliści twierdzą, że przybyła do Włoch z Hiszpanii, drudzy coś dokładnie odwrotnego, a trzeci wysuwają hipotezę, że dotarła w region Śródziemnomorza ze Środkowego Wschodu, przez Grecję. Najważniejsze jest jednak, gdzie jest uprawiana w dzisiejszych czasach i jakie daje wina.

Geografia uprawy

W Ligurii vermentino/pigato jest główną białą odmianą stosowaną do wyrobu rześkich i mineralnych win w apelacji Colli di Luni. Na zachodzie, w apelacji Cinque Terre Sciacchetra, podsuszane winogrona vermentino są kluczowym komponentem znakomitych słodkich win.

W Toskanii konkretnie na wybrzeżu w Bolgheri powstają jedne z najlepszych włoskich vermentino. Cieplejsze i bardziej słoneczne od liguryjskich toskańskie siedliska, w połączeniu ze stosowanymi tu winiarskimi praktykami, takimi jak kontakt ze skórkami, dojrzewanie nad osadem i w beczkach, pozwalają otrzymać poważne wino, pod względem budowy i złożoności aromatów porównywalne z winami z odmiany viognier.

Na Sardynii jest kluczową odmianą białych winogron. Najwyżej cenione wina powstają na wyspie w ramach apelacji Vermentino di Gallura DOCG. Także na Korsyce jest najważniejszą białą odmianą.

Vermentino uprawiane jest także w południowej Francji, gdzie tradycyjnie było znane pod nazwą rolle, ale obecnie coraz częściej włoska nazwa vermentino pojawia się na etykietach lokalnych win. Obecnie odmiana jest zarejestrowana wśród szczepów, z których można robić wina AOC; wcześniej mogły z niej powstawać tylko wina regionalne.

Vermentino zawędrowało także do USA, gdzie kilku producentów w Kalifornii robi z niego wina, ale daleko im jeszcze do popularności chardonnay, pinot grigio czy sauvignan blanc. Dotarło także na antypody, gdzie powstające z niego wina stanowią odświeżającą alternatywę dla wyżej wymienionych odmian.

Zastosowanie kulinarne

Wina z vermentino przy swojej oleistości i słonej mineralności doskonale łączą się daniami, w których sporą rolę odgrywają zioła i przyprawy. Świetnie smakują z rybami pokroju halibuta, grillowaną ośmiornicą, langustynkami z czosnkiem i ziołami, pieczonym pstrągiem doprawionym czosnkiem i rozmarynem, melonem z dojrzewającą szynką. Stanowią też świetny duet z serem feta, pecorino, ricottą czy mozzarellą, a także serem kozim. Bardzo dobrze smakują z pierogiem ze szpinakiem i karczochami, pierożkami ravioli nadziewanymi ricottą ze szpinakiem, zielonym groszkiem, tartą szpinakową, kukurydzą, zupą-kremem porowym, sałatką tabbouleh oraz z falafelami z hummusem.